In het kort
Triple problematiek, de combinatie van een licht verstandelijke beperking (LVB), verslaving en psychische klachten, komt veel voor, maar wordt vaak niet herkend. Deze blog laat zien waarom een brede blik nodig is, welke signalen belangrijk zijn en hoe sectoren samen kunnen werken aan passende begeleiding.
In zorg, sociaal werk en GGZ komen professionals steeds vaker mensen tegen met meervoudige problematiek. Triple problematiek, een combinatie van een licht verstandelijke beperking (LVB), verslavingsproblematiek en psychische klachten, komt vaker voor dan je denkt. Naar schatting speelt dit bij 30 tot 40 procent van de cliënten in de GGZ en verslavingszorg.
Waarom deze combinatie zo complex is
Mensen met een LVB zijn extra kwetsbaar. Zeker in een maatschappij die veel van mensen vraagt. Factoren als lage opleiding, vroegtijdig schoolverlaten, beperkt netwerk en financiële problemen vergroten het risico op verslaving en psychische klachten. En juist die factoren komen vaak voor bij mensen met een LVB.
Daarbij spelen ook interne factoren een rol. Moeite met oorzaak-gevolg denken. Gebrekkige oplossingsvaardigheden. Of geen zicht hebben op de consequenties van gedrag. Iemand die zich op maandagochtend ziek voelt, zonder het alcoholgebruik van zondagavond te koppelen aan dat gevoel? Voor mensen met een LVB is dat een herkenbaar patroon.
Een grote, diverse én kwetsbare groep
Volgens psycholoog en onderzoeker Neomi van Duijvenbode is de aandacht voor deze doelgroep nog relatief jong. Maar het gaat om een grote groep, die in de praktijk steeds zichtbaarder wordt. Denk aan jongeren met een psychose en cannabisgebruik, dakloze cliënten met een heroïneverslaving, of mensen in 24-uurszorg met depressie en alcoholmisbruik.
Vaak spelen er ook schulden, huisvestingsproblemen en contacten met politie of justitie. Het risico? Deze mensen vallen tussen wal en schip. Te complex voor één domein, en niet passend in de standaardprotocollen. Maar uitsluiten is geen optie.
Van blinde vlek naar gezamenlijke aanpak
De zorg is verdeeld in hokjes: GGZ, LVB-zorg, verslavingszorg. Elk met hun eigen bril en blinde vlekken. Een cliënt die afspraken mist? Dat kan luiheid lijken, maar óók betekenen dat iemand niet durft te reizen, niet kan lezen, of de tijd niet begrijpt. Als je geen LVB-bril opzet, zie je het niet.
Wat helpt is samenwerken. De FACT-methodiek, waarbij multidisciplinaire teams gezamenlijk optrekken, laat zien wat werkt: integraal behandelen, kennis delen en sectoren verbinden. Want deze mensen passen niet in één hokje: ze vragen een gedeelde verantwoordelijkheid.
Bron: Zorgwelzijn
Wat jij kunt doen? Zet een andere bril op
Triple problematiek is complex, maar behandelbaar. Het vraagt geen compleet nieuwe aanpak, wél andere vaardigheden en een bredere blik.
Wil jij leren hoe je triple problematiek herkent én effectief begeleidt? Croan biedt trainingen voor professionals in zorg, sociaal werk en GGZ. Op maat, praktisch en impactvol. Neem contact met ons op voor de mogelijkheden.
