Jan Suyver en Henk Kesler hebben per 1 oktober 2018 de Kansspelautoriteit verlaten – hun beider termijn zat erop. Vandaag (8 oktober 2018) namen ze officieel afscheid tijdens een bijeenkomst voor genodigden in het Haagse theater Diligentia. De voorzitter en de vicevoorzitter blikken terug op de eerste zes jaar van de toezichthouder op de markt voor de kansspelen. Het duo is tevreden over de organisatie die is neergezet, maar teleurgesteld over het feit dat de Wet Kansspelen op afstand nog niet door het parlement is aangenomen.
De opdracht van de regering aan Jan Suyver en Henk Kesler was in 2012 helder: ‘De Wet Kansspelen op afstand komt eraan, leid met de Kansspelautoriteit (Ksa) de legalisering van online kansspelen in goede banen’. Door deze wet wordt het mogelijk met een vergunning onder strikte voorwaarden via internet kansspelen aan te bieden. De gedachte is dat op een gereguleerde markt het veel makkelijker is de consument te beschermen en illegaal aanbod te bestrijden. De Wet Kansspelen op afstand voorziet (behalve in een vergunningsstelsel waardoor eisen aan aanbieders kunnen worden gesteld en toezicht kan worden gehouden), ook in middelen om effectief op te kunnen treden tegen illegaal aanbod – instrumenten die in de huidige Wet op de kansspelen van 1964 ontbreken. De ervaring in andere landen – Denemarken, Zweden – leert dat het heel goed mogelijk is in relatief korte tijd de markt te reguleren. Voor Nederland is ooit een kanalisatiedoelstelling van 80 procent genoemd; dit wil zeggen dat 80 procent van de kansspeldeelnemers bij een aanbieder met een vergunning speelt.
Bescherming consumenten
Maar de wet is er anno 2018 nog niet, waardoor het legale kansspelspeelveld in Nederland overzichtelijk is. Die markt beperkt zich tot loterijen, de speelautomatenbranche (speelhallen en in horeca), de vestigingen van Holland Casino (casinospellen en speelautomaten) en één aanbieder van sportweddenschappen, de Toto, en één voor harddraverijen en paardenrennen. Maar er is bij consumenten duidelijk ook behoefte aan online kansspelaanbod: naar schatting doen tussen de 500.000 en 1 miljoen Nederlanders weleens (of vaker) mee aan een kansspel bij een online aanbieder. Dat doen ze nu dus illegaal en onbeschermd tegen malversaties. Bescherming van de consument is één van de drie publieke doelen van de Ksa. De andere twee zijn voorkomen van kansspelverslaving en bestrijding van illegaliteit en criminaliteit.
Begrip
De Tweede Kamer stemde medio 2016, vier jaar na de start van de Ksa, in met het Wetsvoorstel Kansspelen op afstand. De Eerste Kamer is, inmiddels ruim twee jaar later, nog niet aan de behandeling toegekomen. Nederland is een van de weinige landen in de Europese Unie die online kansspelen nog niet legaliseerde. ‘Het is in ons land een gecompliceerd, ideologisch dossier waarin sprake is van uiteenlopende inzichten en belangen’, zegt Jan Suyver diplomatiek. Niet alleen religie speelt op politiek gebied een rol. De christelijke partijen hebben moeite met gokken, maar op andere gronden geldt dat ook voor bijvoorbeeld de SP. Hoewel de vertrekkende voorzitter ‘alle begrip heeft voor de zorgvuldige politieke afwegingen die er in Nederland plaatsvinden’, vindt hij wel dat de Wet Kansspelen op afstand er nu snel moet komen. Suyver: ‘De consument heeft er simpelweg recht op beschermd te worden. Ik zeg altijd: ook al ben je tegen gokken, dat kan geen reden zijn het niet te regelen. Eerder integendeel, zou ik zeggen.’
Instrumentarium
Henk Kesler heeft minder begrip en typeert de afgelopen zes jaar als volgt: ‘We hebben helaas niet mogen doen wat we hadden willen doen. Om die reden kijk ik niet met heel veel voldoening terug. Er is een mooie organisatie neergezet, maar de politiek heeft niet geleverd wat ons bij de start van de Kansspelautoriteit was beloofd: een instrumentarium om online gokken op een gereguleerde markt in goede banen leiden. Daar ben ik af en toe knap chagrijnig van geworden. Veel geklaag in de Tweede Kamer, maar opschieten met de noodzakelijke wetgeving ho maar. Alleen maar vertragen, balletje breed en dan weer terugspelen, om maar even in voetbaltermen te spreken.’
Henk Kesler, bestuurslid Ksa
Capaciteit
Zeker voor Kesler, die zijn sporen verdiende als advocaat, in het bedrijfsleven en later als KNVB-directeur, was het soms moeilijk onderdeel van dit proces te zijn. Jan Suyver, ooit secretaris-generaal op het toenmalige ministerie van Justitie, maakte dergelijke langdurige wetgevingsprocessen eerder mee. Hij vraagt zich af of voor het kansspeldossier op het ministerie van Justitie en Veiligheid wel altijd voldoende capaciteit vrij is gemaakt. ‘De beantwoording van Kamervragen duurde soms erg lang. Ik heb de indruk dat het dossier nu meer aandacht heeft, ik heb daar ook wel eens om gevraagd bij de secretaris-generaal. Het legaliseren van online kansspelen wordt ook genoemd in het regeerakkoord, dat is een goed teken.’
Spagaat
Zowel Suyver als Kesler typeert de situatie waarin de Kansspelautoriteit de afgelopen zes jaar zat als een ‘bestuurlijke spagaat’. Vergunningen verlenen voor het aanbieden van online kansspelen kan onder de huidige Wet op de kansspelen niet, terwijl er aan de andere kant nauwelijks middelen zijn om illegale aanbieders te bestrijden. Bovendien gaat het in sommige gevallen ook nog eens om bedrijven die in het buitenland gerespecteerd, soms zelfs beursgenoteerd zijn en die bijvoorbeeld verslavingspreventie goed op orde hebben. Kesler: ‘Ik heb wel eens gezegd dat we gewapend met een tandenborstel in de leeuwenkuil ten strijde moesten trekken. De consument verdient bescherming, maar de politiek moet de Ksa daarvoor wel de middelen geven.’
Zeker geen spijt
Wie na deze kanttekeningen denkt dat Suyver en Kesler spijt hebben dat ze zes jaar geleden van start zijn gegaan met de Kansspelautoriteit, heeft het mis. Ze zijn beiden trots op de organisatie die neer is gezet. Het duo refereert in dit verband aan de evaluatie van de Ksa door het WODC van afgelopen jaar. Die komt er in grote lijnen op neer dat de Kansspelautoriteit op heldere en eenduidige wijze vergunningen verleent, operationeel op orde is en dat het handhavingsbeleid overeen komt met wat gezien de stand van de techniek verwacht mag worden. Kesler roemt met name ‘de spirit, de collegialiteit en de fantastische sfeer’. Suyver draagt ‘een mooie organisatie met een gerust hart over in de hoop en verwachting dat de Wet Kansspelen op afstand er nu snel komt’.
Nieuw bestuur
De nieuwe voorzitter van de Kansspelautoriteit is René Jansen, onder meer voormalig bestuurder bij de Nederlandse Zorgautoriteit. Hij is op 1 oktober begonnen. De nieuwe vicevoorzitter is Bernadette van Buchem, nu nog directeur consumenten bij de Autoriteit Consument en Markt. Zij start op 15 oktober. Het derde bestuurslid van de Kansspelautoriteit is Joop Pot.
Bron: kansspelautoriteit
